Chất quê vườn từ nộm hoa chuối

Sau những chuyến công du chóng mặt bở hơi tai, những phi vụ kinh tế với sự đấu tranh không mệt mỏi giành giật từng “gang tấc”, từng “ly lượng” bạn tôi bao giờ cũng về quê để được thư giãn, lấy lại sự bình thản cho mình. Thứ nữa bạn về còn vì tôi, thẳng bạn “nối khố”. Chơi với nhau từ thuở “thò lò mũi xanh”. Bạn tôi gọi đó là “về nguồn” về với “cố hương” để gặp lại “cố nhân”, ôn lại chuyện cũ người xưa, thắp sáng lại tiềm thức ngọt ngào tuổi thơ. Vả lại khi đã ngà ngà say bạn tôi thú nhận:

“Về quê sướng nhất!” Cái thật thà của kẻ say làm cho chúng tôi động lòng, cảm động trước sự chân tình đáng yêu của bạn mình khi đã rời quê ra phố có tới một phần tư đời người vẫn còn giữ được “chất quê”.

Tôi còn thấu được cái sướng của bạn tôi đó là được tha hồ ăn uống những món ăn quê do chính tôi trổ tài mà không dễ gì vợ bạn hoặc ai nữa có thể làm được.

Mật độ về mỗi ngày một dày của bạn tôi dẫn đến việc trổ tài “hỏa đầu quân” của tôi cũng gặp không ít khó khăn. Những món lươn om củ chuối, cá nhậu kho cúc tần, ếch om cà, gà ri nấu mẻ… cũng đã thết đãi đến lần thứ 2. Lần này tôi định “cải tổ” bằng món nộm hoa chuối.

Lùng sục trong làng tôi thu về hai hoa chuối hột tươi nguyên, chắc như bắp của chàng trai tuổi đôi mươi. Hoa chuối thì chẳng thiếu nhưng giống hoa chuối ngự hay chuối tiêu ăn chát mà không giòn, màu lại thâm xỉn. Bạn tôi vào cuộc bằng việc giúp tôi pha một chậu nước sạch đã trộn những hạt muối cái trắng và vắt vào đấy hai quả chanh tươi. Hai bắp chuối được tôi bóc đi những phần nang (bẹ) già để lại những nang tươi non nõn nà. Thớt đã liền kề, dao sắc đã sẵn, tôi thái ngọt ngào tạo thành những sợi đều như sợi chỉ trước con mắt thán phục của bạn, nó hay đâu rằng tôi làm việc này rất quen bởi từ ngày mặc quần lỏn tôi đã thái không biết bao là chuối cho việc nuôi “bạn lớn” (lợn bán). Bạn tôi tò mò khi thấy tôi giữ lại hai nang chuối còn nguyên vẹn cùng ngâm hai phút trong chậu với những sợi chuối.

Công đoạn hai là phần thái chỉ tai lợn và tôm nõn đã “đồ” cho giữ nguyên vị ngọt. Mỗi thứ được đồ riêng để khỏi bị ám mùi của nhau vả lại tai lợn phải đồ kĩ hơn. Sau nhoáng cái, một đĩa tai lợn thái chỉ, một đĩa tôm nõn thái chỉ đã được “yên vị” ngay ngắn trong bàn cùng giá đỗ đã được khéo léo trần qua nước sôi để cho ráo.

Tôi bao giờ cũng cầu kì ở phần gia vị: những quả ớt ương (ớt đã gần chín) đã được thái chỉ, nước chanh tươi vắt sẵn bỏ hạt, một chút đường, một chút nước vừa đủ. Thứ lạc vừng quê đã sẵn lại ngon cũng đã được khéo léo chuẩn bị. Vừng được giã mịn bằng cối chứ không đem xay dễ bị chảy dầu, bết bón cục như người thị thành thường làm. Lạc thì giã dập ba dập tư để còn cảm được vị giòn thơm, bùi béo. Tôi pha trộn gia giảm vừa đủ, khéo léo đến nỗi bạn tôi chăm chú quan sát, phải bật lời:

- Dễ cánh con gái thị thành phát ghen với mày thôi.

Chưa hết ngạc nhiên, tôi đem phần nộm đã được trộn đều cho vào nang chuối đầy đặn, đặt gọn trong đĩa bầu dục, phần bên hông nang chuối là những rau mùi ta, mùi tàu, tía tô đã được vợ và con trai phụ giúp nhặt rửa thật sạch, khẽ khàng không để bầm dập. Khi đã trải đủ màu xanh vây lấy nang chuối đầy xăm xắp nộm hoa chuối thì nang chuối như một con thuyền đang bồng bềnh giữa biển xanh. Tôi chỉ trình bày một cách cầu kỳ này với bạn tôi và khách để mọi người hay rằng quê nhà bây giờ cũng văn minh lắm không chỉ biết ăn bằng miệng mà còn ăn bằng mắt, bằng lỗ tai. Còn nếu là khách trong nhà thì chỉ việc ngắt một phần ngọn lá chải xuống và đổ đầy hoa chuối nộm cho thật là dư dả thoải mái.

Sau ba cú điện thoại, ba thằng bạn thuở chăn trâu cắt cỏ đã lập tức có mặt. Năm đứa chúng tôi thế là được ngồi “chung một chiếu” hàn huyên ngày xưa chuyện cũ. Thứ rượu “đậu” quê nút lá chuối đem lại sự hăng hái đến lạ. Nộm hoa chuối kẹp với bánh đa vừng - thứ bánh đa vùng ven biển chúng tôi vẫn là ngon nhất. Bạn tôi cũng đồng tình khẳng định đây là đồ ăn thức uống hàng ngày của dân đi biển nên chẳng bao giờ bị làm điêu làm giả. Bạn tôi còn lấy làm tự hào nhắc lại chuyện ngày tôi ra Hà Nội đi ăn phở cùng với nhóm bạn Hà Nội cứ một mực đòi ăn bánh đa với phở chứ nhất quyết không chịu ăn quẩy làm nhà hàng chiều khách phải chạy bở hơi tai. Không hiểu chạm tự ái hay cao hứng tôi đã thuyết thế nào là bánh đa rồi tên gọi khác của bánh đa ở các vùng miền trong cả nước là gì và kết luận hùng hồn đầy tự hào “văn minh bánh đa” có trước “văn minh quẩy”. Chuyện cũ kể lại chung nhau cười ngất ngất. Tất cả chúng tôi cùng ăn no nê món nộm hoa chuối đậm đà chất quê vườn nhà.

Theo toquoc.gov