Chưa ăn Nhum Châu Me chưa về

Kể ra, cái làng chài thuộc xã Phổ Châu (Đức Phổ, Quảng Ngãi) này được thiên nhiên ưu ái lắm. Đã sở hữu một vòng cung bờ biển tuyệt đẹp khiến khách thưởng ngoạn ngất ngây, Châu Me còn chinh phục khách ẩm thực bởi các món ăn chế biến từ con nhum, món nào món nấy ngon nức tiếng.

Sống ở những rặng đá ngầm và những hang hốc dưới chân gành, loài nhum tạo cho mình một lớp áo giáp khá cứng và dữ tợn với những gai nhọn tua tủa quanh thân. Do đặc điểm này, con nhum còn được gọi là con cầu gai.

Bạn có thể tự làm hay nhờ chủ quán cắt một phần ba thân trên của con nhum rồi nặn chanh trộn với một ít muối, tiêu, bột ngọt vào. Dùng muỗng múc thịt nhum thưởng thức từng chút một, bạn sẽ nghe vị ngòn ngọt, beo béo rất quyến rũ. Món này gọi là nhum tái chanh. Các đấng mày râu kháo nhau rằng ăn kiểu này vừa mát, vừa bổ và vừa… sung. Thịt nhum là nguyên liệu làm ra một loại mắm nhum trứ danh. Có giai thoại kể rằng vua Bảo Đại mỗi lần kinh lý qua Phổ Châu thường cho đoàn xa giá dừng lại để quan địa phương dâng tiến vài cân mắm rồi mới tiếp tục lên đường. Vì thế, mắm nhum còn được gọi một cách trân trọng là mắm cung đình hay mắm ngự. Mắm nhum muối chua có màu đỏ gạch, đặc quánh, rất thơm.

Giá một lít mắm nhum hiện nay khoảng 330 đến 350 nghìn đồng. Nếu màu mắm đỏ bầm thì đó không phải là mắm nhum “tuyền” Châu Me. Do cháy hàng nên một số tiểu thương ra tận Bình Sơn, Lý Sơn, Đảo Bé mua nhum về rồi pha trộn với nhum địa phương để làm mắm. Đương nhiên chất lượng của loại mắm nhum “lai” từ nhiều nguồn này giảm một cách đáng kể. Mắm nhum ăn với bún tươi và rau sống ngon khó cưỡng. Nếu ăn kèm với một ít thịt ba chỉ nữa thì tuyệt.

Những hôm làng “cháy” bún, người ta dùng bánh tráng gạo nướng giòn xúc mắm nhum ăn cũng ngon… thấu trời xanh. Nhum tươi xào hành ăn với dưa leo là món đưa cay tuyệt hảo. Ở món này, hương vị biển của nhum lan tỏa nhẹ nhàng mà lắng đọng. Do đặc tính rất mát của nhum nên chủ quán cân bằng “âm dương” bằng cách rắc lên trên đĩa nhum xào một lớp rau răm. Chất cay nồng của loại rau này làm mỗi miếng nhum xào càng thêm đậm đà ý vị. Cháo nhum cũng là một lựa chọn “thông minh” với những thực khách muốn “chữa lửa” sau nhiều lần chạm cốc. Món này mát lành, ăn kèm với rau húng và tía tô xắt nhỏ, húp tới đâu nghe… đạm giàu tới đó. Dân hay lai rai quả quyết rằng người đang nóng vì nồng độ rượu bia mà húp vài chén cháo nhum sẽ có cảm giác mát dịu ngay, thấy cuộc nhậu trước đó… nhẹ tựa lông hồng. Ngẫm cái câu: “Nhum Châu Me, chưa ăn chưa về” thật là có lý.

Theo T.C.D