Rau đắng ngày xưa

Vừa thấy tôi quăng con cá lóc bông mỏ nhọn hoắt xuống sân cái đạch là chị Hai lật đật xúc gạo bỏ vào nồi rang. Bí quyết khiến nồi cháo của chị nhuyễn nhừ là gạo có pha một chút nếp, rang vàng rồi mới nấu. Khi tôi đập đầu, mần xong con cá thì chị Hai tôi đã từ sau vườn ôm về rổ rau đắng đất, thứ rau mảnh mai mọc gốc rạ sau hè, lá mỏng tròn có màu xanh pha sắc tím chứ không phải loại rau đắng đồng xanh um bán đầy các chợ Sài Gòn bây giờ.

Chị Hai tôi lẹ lắm, bên này trên bếp trấu nồi cháo sôi ríu ríu, bên kia bếp củi chụm lên, chảo hành phi thơm nức mũi. Bỏ con cá đã ướp qua gia vị, tiêu xay vào nồi cháo đang sôi là chị Hai tôi rửa rau, cạo gừng, xắt hành lá... Cá vừa chín vớt ra dĩa bốc khói nghi ngút thì nồi cháo đã được bỏ nấm rơm, nêm nếm đầy đủ.

Cháo cá lóc rau đắng

Tôi xắt trái ớt hiểm vào dĩa nước mắm ngon bày cạnh rổ rau đắng đất tươi rói. Tía tôi xoa hai chân sạch bụi rồi ngồi lên bộ ván, ông rót ly rượu đế nồng nàn hương gạo tợp một cái khà trước khi thưởng thức bộ đồ lòng - miếng ngon đệ nhất của con cá lóc đồng! 

Nồi cháo chin nhừ phảng phất mùi tỏi phi, gừng xắt nhuyễn. Chị Hai bỏ rau đắng đất vào tô rồi múc cháo. Tôi húp từng muỗng cháo nóng hôi hổi, nghe vị thơm bùi của gạo, vị ngọt lịm của cá, vị nồng ấm của tiêu. Rau đắng đất chín tới nhai giòn ràu rạu, vừa nhân nhẫn vừa đăng đắng trên đầu lưỡi. Rồi gắp miếng cá lóc chấm vào dĩa nước mắm ớt hiểm sóng sánh. Cái ngọt thơm, săn chắc của con cá lóc đồng quê ngày xưa không con cá lóc nuôi nào ở Sài Gòn bây giờ sánh nổi…

Mặc cơn mưa chiều đổ ào ào ngoài sân, từng giọt mồ hôi tôi rơi trên trán, rớt xuống sống mũi theo từng muỗng cháo thơm nồng, phỏng lưỡi. Tía tôi nhấp thêm hớp rượu, mắt ngó mông lung ra màn mưa trắng xóa: “ Con Hai làm tao nhớ má bây quá ! Ngày xưa hồi còn bả,  bả cũng thường nấu cháo rau đắng như vầy...”.

Sơn Tiến