Đánh thức khả năng đề kháng

Khi kháng thể... "ngủ”

Kháng thể hiện diện trong các mạch máu và màng dịch giữa các tế bào, được coi là "chiến sĩ” bảo vệ cơ thể. Các chiến sĩ này có khả năng phát hiện những tác nhân lạ xâm nhập vào cơ thể. Mỗi loại kháng thể có sứ mệnh riêng, "tuần tra", phát hiện những "dấu vết" của vi khuẩn, virus cũng như các chất gây dị ứng, chất độc... để loại chúng ra khỏi cơ thể. Nhưng dù tinh nhuệ, được phân công "nhiệm vụ” chặt chẽ nhưng chúng ta vẫn bệnh. Tại sao?

Ngày nay, dược phẩm và các phương tiện y khoa càng hiện đại nên các "chiến sĩ” bảo vệ cũng không cần phải lao lực nhiều. Chỉ cần cơ thể bất an là thuốc (trợ thủ chỉ dùng khi thật cần thiết) lại trở thành quân chủ lực, được đưa vào cơ thể ngay. Khi thuốc bị "lờn", bệnh tình cũng trở nặng rất nhanh. Bên cạnh đó, có những bệnh không cần dùng thuốc nhưng họ vẫn dùng, ví dụ như sốt siêu vi.

Bác sĩ Đinh Tấn Phương - Phó khoa Cấp cứu BV Nhi đồng 1, TP.HCM giải thích: kháng sinh không diệt được siêu vi. Bệnh nhi chỉ cần uống thuốc hạ sốt, dùng thức ăn lỏng, nhiều chất dinh dưỡng, bệnh sẽ tự khỏi sau một tuần. Song, không ít phụ huynh thấy toa chỉ có thuốc thông thường đã cho rằng bác sĩ... dở, và đi tìm bác sĩ khác yêu cầu cho thuốc "tốt"!

Theo bác sĩ Phương, kháng sinh chỉ có lợi khi dùng đúng. Nếu sốt siêu vi mà cho trẻ uống kháng sinh thì sẽ rước thêm bệnh vào thân, vì lúc này kháng sinh sẽ làm cơ thể suy yếu, do gan thận phải làm việc nhiều hơn nên đề kháng giảm, dễ mắc nhiều bệnh khác.

Mặt khác, có một nghịch lý là sống quá vệ sinh cũng làm... suy yếu đề kháng, do không được "tập trận" thường xuyên nên khi gặp "giặc dữ", các chiến sĩ đành chịu thua. Bằng chứng là trẻ được nuôi dưỡng, bảo bọc trong môi trường vô trùng khi ra ngoài dễ nhiễm bệnh hơn trẻ... "bụi đời".

Đánh thức

Có nhiều cách đánh thức khả năng đề kháng. Thông thường, khi đề kháng yếu, cơ thể sẽ phát tín hiệu "SOS"như: thở nhanh, mau mệt... Khi thấy các dấu hiệu này, nên có kế hoạch nghỉ ngơi, thư giãn ở nơi có không khí sạch và dùng một số thực phẩm bổ sung dinh dưỡng như: viên sữa non, sữa ong chúa... và khám sức khỏe để phát hiện bệnh sớm.

Thức ăn đem dưỡng chất nuôi cơ thể, nhưng cũng có thể là nguồn bệnh nguy hiểm. Để tăng cường sức đề kháng, cần chọn lựa thức ăn sạch và tốt cho cơ thể. TS Trần Thị Minh Hạnh - Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM khuyên: Bạn có thể tăng cường kháng thể bằng cách bổ sung: chất đạm, vitamine A, sắt... Các loại này có trong nhiều thực phẩm. Vì vậy lời khuyên chung là nên ăn đa dạng, đủ loại thực phẩm, tập thể dục. Nên dùng một số thực phẩm tăng cường đề kháng như yaourt (trong yaourt có vi khuẩn sống có lợi cho đường ruột, giúp cân bằng tạp khuẩn ở ruột làm tăng sự miễn dịch của ruột). Kế đến là uống nước chứa nhiều vitamine C: nước cam, chanh, rau xanh đậm...

Trẻ mới sinh sức đề kháng rất yếu, làm sao giúp bé có được đội ngũ "chiến sĩ” bảo vệ cơ thể hùng mạnh? Bác sĩ Lê Thị Kim Quí - Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM trả lời: "Các bà mẹ nên cho trẻ bú sữa non ngay sau khi sanh, vì trong sữa non có nguồn kháng thể rất quí từ mẹ, giúp bé không bị bệnh đường ruột và một số bệnh khác". Ở trẻ lớn hơn, khi bị bệnh nên đưa đến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị.

Các chuyên gia ở Đại học Standford (Mỹ) còn cho rằng, con người có thể vượt qua bệnh tật, bằng cách đánh thức và tăng cường sức đề kháng thông qua lối sống khoa học, không hút thuốc, ăn uống điều độ, tăng cường luyện tập...