Mát lành bơ Tây nguyên

Hiếm có loại trái cây nào đã vừa ngon vừa bổ mà lại có tính lành như trái bơ. Bơ được trồng nhiều ở Đăk Lăk, bởi điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu ở đây rất phù hợp với loại cây này.

Cái mỡ màu của đất đỏ bazan, cái nắng, cái gió cùng những cơn mưa dạt dào mùa hạ của Tây nguyên đã làm cho cây luôn tốt tươi, sai trái và làm nên hương vị thơm ngậy rất đặc biệt của trái bơ.

Cuối tháng chạp đầu tháng giêng, cùng với các loại cây trái khác, bơ trổ hoa. Hoa bơ nở từng chùm vàng nhạt từa tựa như hoa nhãn, hoa chôm chôm. Khoảng cuối tháng năm dương lịch là Đăk Lăk bước vào vụ bơ, đến cuối tháng chín thì kết thúc.


Bề ngoài trái bơ không có gì đặc biệt. Không đỏ rực như chôm chôm, vàng ươm như xoài hoặc hồng thắm như thanh long. Không thơm nức dậy mùi quyến rũ như sầu riêng, mít, dứa. Bơ chỉ khoác trên mình tấm áo xanh giản dị. Cũng có loại bơ vỏ tím. Hình dáng bơ thì đủ kiểu: bơ tròn như trái cam sành, bơ thuôn thuôn hình trái xoan, bơ vòi dài như quả cà tím. Vẻ bề ngoài tuy giản dị, mộc mạc như vậy nhưng bổ ra, bên trong là lớp cùi bơ dầy dặn, vàng ươm, dẻo quánh. Chỉ nhìn thôi đã thấy thèm.

Nếu là lần đầu tiên thưởng thức, mới nếm thử bạn sẽ cảm thấy hình như bơ hơi nhạt. Nhưng rồi ngay sau đó, vị ngầy ngậy, thơm mát từ miếng bơ mềm lừ khiến bạn thấy thật ngon miệng. Chính cái vị thanh nhẹ, mát lành đó đã hấp dẫn người ăn, khiến người ta đâm “nghiện” thứ trái cây mộc mạc này.

Bơ còn được dùng để làm thành món sinh tố. Cách làm thật đơn giản. Bơ bóc vỏ, bỏ hạt, thêm một chút đường, một ít đá đập nhỏ, đánh lên hoặc bỏ vào cối xay sinh tố, xay nhuyễn. Thế là được một ly sinh tố bơ thơm ngon, bổ dưỡng. Ly sinh tố bơ sền sệt, đặc sánh, xanh non màu cốm, mát lạnh. Trưa hè nóng nực, làm một ly như vậy thì thật là dễ chịu.

Món giải khát này vừa ngon miệng vừa nhuận tràng, ai cũng thích. Các bà, các chị lại càng mê vì ăn nhiều mà không sợ tăng cân, có người ngày dùng đến hai ba ly. Một lý do nữa khiến phái đẹp đặc biệt ưa chuộng là ăn bơ thường xuyên sẽ giúp cho làn da thêm đẹp.


Với những người dân quê, bơ còn xuất hiện trong bữa cơm hàng ngày. Miếng bơ chín cắt nhỏ vừa ăn, chấm nước mắm ăn với cơm. Vị ngầy ngậy của bơ, vị mặn mòi của nước mắm quyện với cơm vừa dẻo vừa bùi. Chỉ vậy thôi mà ngon lạ.

Món ăn dân dã này vốn chỉ có ở thôn quê thế mà bây giờ lại được nhiều gia đình ở thành phố ưa dùng vì nó thanh đạm, dễ tiêu. Các nhà hàng, khách sạn ở Buôn Ma Thuột cũng đưa món này vào thực đơn, được thực khách coi như một món “đặc sản”.

Trước kia, người dân Đăk Lăk chỉ coi bơ là một thứ trái ăn chơi. Bây giờ, bơ được trồng nhiều, trở thành hàng hóa. Bơ được bày bán nhiều ở các chợ quê. Từ Đăk Lăk, theo chân các thương lái, trái bơ đã có mặt ở nhiều tỉnh thành trong cả nước. Và bên cạnh cây cà phê, cây bơ đã trở thành một thứ cây xóa đói giảm nghèo của người dân nơi đây.