Rượu nếp cẩm giữ hồn núi rừng Tây Bắc

Mỗi dịp tết đến xuân về, không khí nhộn nhịp, tưng bừng lại bao trùm trên từng bản làng Tây Bắc. Trẻ con hát hò, nhảy múa, thanh niên trong buôn hân hoan đêm hội ném còn, chợ tình mời gọi kẻ ngược, người xuôi, trong khi trai làng mải mê ngất ngây bên vò rượu cẩm…

Du khách có dịp lên với đồng bào vùng cao mà chưa thưởng thức hương vị nồng ấm của rượu nếp cẩm thì coi như chưa biết “cái hồn” của Tây Bắc. Không như rượu trắng, rượu nếp cẩm được chế biến rất cầu kỳ và công phu, chẳng khác nào một công trình nghệ thuật.

Chắt chiu vào lòng bao công sức người dân để có được cái màu đỏ như máu, tràn đầy sinh khí của mùa xuân núi rừng, rượu nếp cẩm được làm từ những hạt gạo cẩm trồng trên nương, hội tụ đủ tinh tuý của trời đất, gió và nắng. Những hạt gạo đỏ tím như mận đầu mùa, không bị vỡ, nát, tưới đẫm sương núi, mưa rừng và vươn mình đón nắng mặt trời qua 6 tháng tuổi. Gạo làm rượu không được sát bằng máy vì như vậy sẽ mất đi lớp vỏ màu đỏ của hạt

Người vùng cao cho gạo cẩm vào ninh nhừ khoảng 1 tiếng để hạt gạo mềm và chín nhừ. Thế nhưng, thật tài tình khi hạt cơm cẩm không hề nát, trong lòng vẫn giữ được hương vị của nắng, của gió và mồ hôi tần tảo của người lao động.

Trong chuyến công tác lên rẻo cao, thăm đồng bào người Thái, cả đoàn được ngập tràn trong biển lúa nếp xanh vi vu gió đại ngàn và lửa vùng cao bập bùng. Một mùi hương hòa quyện giữa đất, nước, ánh sáng chắt chiu từ những giọt mồ hôi lan tỏa khắp thảo nguyên bao la.

Cơm cẩm nấu xong sẽ được dỡ ra khỏi niêu để nguội và cho vào nồi đất lên men rồi ủ ấm. Cơm để một ngày sẽ nhừ và dậy vị ngọt như chè nhưng hương vị đồng quê, cái ngào ngạt của hương đất, hương hoa núi rừng vẫn không phai nhạt. Trẻ con trên bản thường thích tụ tập ăn cơm cẩm nắm, còn nóng và dẻo ngọt. Già bản, trai làng thường có thói quen ủ cơm ( lúc này đã thành rượu ) rất lâu trước khi mời bạn bè và người thân thưởng thức thay cho “cái bụng” chân thành của người dân nơi rẻo cao, trập trùng núi biếc.

Những chén rượu màu đỏ rực, ngọt ngào và nồng nàn làm trái tim xao xuyến. Nhớ mái nhà sàn, khói chiều phủ mây núi và những hân hoan bên đống lửa bập bùng, nâng bát uống rượu cẩm mà ấm lòng. Ngoài tác dụng bổ dưỡng và tăng cường sức khoẻ, nếp cẩm còn là đồ uống không thể thiếu của thanh niên vùng sơn cước, nó làm đỏ rực cánh tay và sôi sục dòng máu nóng muốn chinh phục núi rừng bao la. Rượu cẩm miền cao say lòng bao khách lạ…