Rượu Hồng Đào mơ hồ như sương khói

Đất Quảng Nam chưa mưa đã thấm
Rượu Hồng Đào chưa nhấm đã say

Hai câu ca dao trên đã đi vào tâm thức những người sành rượu và là niềm tự hào của người dân xứ Quảng. Theo lưu truyền, ở vùng quê đất Quảng ngày xưa, tại Gò Nổi, Điện Bàn, Quảng Nam, trong một gia đình nọ chỉ có hai cha con. Người cha luống tuổi rất thạo trồng dâu, trồng lúa và nấu rượu. Người con gái tuổi độ mười tám, đôi mươi theo cha trồng dâu, chăn tằm, dệt lụa. Cô con gái họ Nguyễn, tên Hồng Đào. Cô không chỉ được bà con cô bác thương yêu về tính tình hiền thục, đoan trang mà còn nổi tiếng xinh đẹp nhất vùng. Ngày ngày, vào mỗi chiều khi xong việc đồng áng, Hồng Đào vẫn chăn tằm, dệt lụa và phụ giúp cha bán rượu cho dân lành.

Rượu của người cha được nấu từ gạo mới, ướp hương từ những quả đào chín mọng và được ủ trong chum sành chôn dưới đất nên rất thơm ngon.  "Hữu xạ tự nhiên hương"- túp lều tranh dựa vào khóm tre bên cạnh hồ nước chiều nào cũng có khách uống rượu, đặc biệt là đám trai làng. Cánh trai làng, kể cả các làng bên đến đây vì cô Hồng Đào, một thôn nữ xinh đẹp nhất vùng... Và cứ như vậy quán nhỏ được gọi tên là Hồng Đào, và rượu Hồng Đào cũng có từ đó.

Theo nhiều người, rượu Hồng Đào không có thật, nó chỉ là một cách nói nhằm tương xứng với địa danh Quảng Nam, rượu Hồng Đào chỉ là danh từ chung ám chỉ một điều tốt đẹp. Nhưng theo một số người dân địa phương, rượu Hồng Đào là có thật, rượu được làm theo lối thủ công với nguyên liệu chính là nếp hồng Bà rén, một loại nếp đặc sản của Điện Bàn, Quãng Nam. Trong quá trình ủ men, người dân cho thêm trái hồng quân tạo vị thơm, ngọt dịu và một màu hồng rất đặc trưng.

Cũng theo người dân địa phương, vào thời Minh Mạng, rượu Hồng Đào được tiến vua nhưng không hiểu vì lý do gì sau khi thưởng thức rượu vua lên cơn đau bụng, chính vì thế một thời gian dài rượu Hồng Đào không xuất hiện trên thị trường, nhưng người dân địa phương vẫn nấu để dùng.