Giá đỗ và những lợi ích đối với sức khỏe

Mô tả

Giá đỗ (hay còn gọi là giá, rau giá) là hạt đậu nảy mầm, dài chừng 3 đến 7cm. Đây là một loại thực phẩm, một loại rau. Giá đỗ thường được ủ cho nảy mầm từ hạt đậu xanh. Cũng có giá đỗ từ đậu tương hoặc đậu Hà Lan được đánh giá là bổ hơn.

Giá đỗ giàu vitamin đặc biệt là vitamin C, khoáng chất, amino acid, protein và chất có nguồn gốc thực vật (phytochemicals), những chất cần để mầm cây phát triển, cũng là các chất bổ dưỡng cho người. Ăn giá hay mầm ngũ cốc cũng là một cách để tăng giá trị dinh dưỡng và khả năng hấp thụ dinh dưỡng của các loại đậu và ngũ cốc.

Giá đỗ thuộc nhóm rau mầm làm từ các loại đỗ: đỗ xanh, đỗ đỏ, đỗ vàng (đỗ tương), đỗ đen, đỗ nâu (đậu phộng). Giá của loại đỗ nào sẽ mang phần bản chất của loại đỗ sinh ra nó. Nói chung giá đỗ bổ hơn hạt đỗ về cả chất và lượng và đó là một trong những điều kỳ diệu của giá. Qua quy trình ngâm ủ, giá sẽ có hàm lượng protein, acid amin và vitamin C cao hơn.

Giá đậu xanh: Là loại giá đỗ được dùng nhiều nhất trong ẩm thực và làm thuốc. Theo cổ văn thì giá đỗ xanh dùng an toàn hơn cả, vì dễ tiêu và chữa được nhiều bệnh hơn, đặc biệt là tính chất giải độc đa năng nội ngoại sinh có nguồn gốc khác nhau, kể cả thạch tín là một khoáng vật rất độc.

Giá đậu xanh

Giá trị dinh dưỡng cao

Giá đỗ xanh có đủ các chất dinh dưỡng, hàm lượng vitamin cao như vitamin B2 tăng 2-4 lần, caroten tăng 2 lần, vitamin C tăng 40 lần, vitamin B12 tăng 10 lần, nhóm B tăng 30 lần và lượng calo thấp. Do đó, nó có khả năng khử gốc tự do, chống ôxy hóa, phòng chống viêm, ung thư (đặc biệt là ung thư vú, ung thư trực tràng), thoái hóa khớp, một số bệnh nan y như Parkinson, Alzheimer (sa sút trí tuệ người cao tuổi).

Vitamin E giúp thụ thai, chữa hiếm con, hạn chế phát triển bệnh Parkinson, chống xơ vữa mạch máu, yếu sinh lý. Giá thường được dùng cho người bị viêm thanh quản mất tiếng, vận động thể thao bị mỏi cơ, người béo phì, đái tháo đường, bệnh tim mạch, cao huyết áp, nhồi máu cơ tim, cholesterol máu cao, hiếm muộn, dễ xảy thai.

Và một số dinh dưỡng khác:

1. Trong giá đỗ có chứa hàm lượng vitamin C rất phong phú, có thể rất hữu ích trong việc điều trị hoại huyết.

2. Giá đỗ có tác dụng giúp làm giảm lượng cholesterol và chất béo chất đống trong thành mạch máu, phòng chống các bệnh về tim mạch.

3. Giá đỗ còn chứa chất riboflavin rất thích hợp đối với những người hay mắc bệnh lở loét khoang miệng.

4. Nó còn chứa lượng chất xơ phong phú là loại thực phẩm rất tốt đối với các bệnh nhân mắc bệnh táo bón. Ngoài ra còn có tác dụng phòng ngừa ung thư ở một số cơ quan trong hệ tiêu hoá như là ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư trực tràng...

5. Nhiệt lượng trong giá đỗ rất thấp mà lượng nước và chất xơ lại cao nếu thường xuyên ăn giá đỗ còn có tác dụng giảm cân hiệu quả.

Thịt lợn xào giá đỗ

Các công dụng của giá đỗ

Dễ tiêu

Giá đỗ có đủ chất dinh dưỡng, nhiều vitamin, giàu protein (ngang với sữa) nhưng lượng calo lại rất thấp. Từ đỗ thành giá là quá trình tinh bột đã được kích hoạt thành loại đường đơn giản, dễ tiêu hóa. Chất béo trong giá đỗ nhiều nhưng không gây đầy bụng nên đặc biệt thích hợp với những người làm việc trí óc nhiều. Loại chất béo thực vật này còn công hiệu điều trị chứng thừa cholesterol máu đang ngày càng phổ biến nên luôn được khuyên dùng cho những người mắc bệnh tim mạch hay đang cần chế độ ăn kiêng giảm béo.

Trong giá đỗ còn có chất chất xơ, nếu như khi trộn cùng với rau hẹ vừa có tác dụng an toàn vừa có hiệu quả tốt đối với bệnh táo bón ở trẻ em và người già. Ăn giá đỗ có thể giúp điều trị các chứng bệnh như là bệnh quáng gà do thiếu Vitamin A, bệnh viêm miệng viêm lưỡi và viêm tinh hoàn do thiếu  vitamin B2, hoại huyết do thiếu vitamin C...

Giải độc

Thành phần vitamin phong phú với hàm lượng cao nên loại rau này có thể khử gốc tự do, giải độc đa năng nội ngoại sinh với nhiều nguồn gốc khác nhau, kể cả thạch tín.

Tăng cường hormon nữ

Mật độ tế bào tăng trường và các nguyên tố vi lượng có trong giá đỗ, đặc biệt là kẽm, omega3, các chất chống oxy hóa chính là những tố chất cần thiết cho phụ nữ. Làm đẹp, sáng da, ngăn ngừa lão hóa, hạn chế nhăn và thâm là những công dụng của giá đỗ mà rất nhiều chị em đã quá tường tận. Nhưng khả năng giúp bạn vượt qua giai đoạn khó khăn của thời tiền mãn kinh vì trong giá có chứa nhiều hormon nữ có thể nhiều bạn chưa biết. Người ta đã có tổng kết phụ nữ vùng Kyodo của nước Nhật dùng giá đỗ hàng ngày nên có lượng oestrogen cao hơn nhiều chị em phụ nữ phương Đông khác nên ít mặc rối loạn kinh nguyệt, kéo dài tuổi xuân và quá trình mãn kinh diễn ra chậm hơn.

Chữa nhiều bệnh

Trước hết là giảm béo. Tiếp đến là các bệnh tim mạch, huyết áp, cholesterol máu cao, ung thư, thoái hóa khớp, parkinson, alzheimer...

Giá đỗ có công năng thanh nhiệt giải độc, hạ hỏa, chỉ khát, thông tiểu, tiêu thực, trị bụng đầy tức, đi tiêu phân sống. Nó lại sinh tân dịch nên dùng tốt sau lao động ngoài nắng nóng. Giá đỗ có khả năng giải độc nói chung và một số kim loại độc, giải rượu. Khi khô cổ, khản tiếng, ngậm giá đậu cũng khỏi.

Theo Tây y, giá đỗ ngoài các vitamin, khoáng còn chứa men tiêu hóa, tốt cho trẻ biếng ăn.

Các nhà khoa học Nhật bản phát hiện, trong quá trình hạt đậu xanh nảy mầm một phần protein có thể phân giải thành axit amin, từ đó làm tăng hàm lượng axit amin vốn có của nó. Người Nhật dùng giá đậu xanh hằng ngày như một món ăn truyền thống. Có lẽ vì vậy mà phụ nữ vùng Kyodo có tỷ lệ oestrogen (nội tiết tố sinh dục nữ) cao hơn nhiều so với phụ nữ phương Đông khác, “chống” lại một cách có hiệu quả những rối loạn kinh nguyệt, làm chậm quá trình mãn kinh và kéo dài được tuổi thanh xuân của mình.

Giá đỗ là một trong những nguyên liệu không thể thiếu của món Nộm sứa

Theo các chuyên gia dinh dưỡng Pháp, phụ nữ Nhật nhờ ăn giá đỗ nên họ ít có nguy cơ bị ung thư 5-8 lần so với phụ nữ phương Tây. Họ còn cho rằng, giá đỗ cho hiệu quả không kém thuốc Statin, hiện đang được sử dụng điều trị chứng thừa cholesterol. Phụ nữ châu Á nhờ ăn giá nên ít bị bệnh tim mạch, chế độ ăn kiêng với giá đỗ sẽ giảm được 4 kg so với ăn kiêng không có giá.

Lưu ý khi sử dụng giá đỗ

Tuy giá đỗ rất bổ, nhưng cần rửa kỹ giá đỗ trước khi sử dụng. Joy Larkom - chuyên gia dinh dưỡng khuyên mọi người không nên ăn quá 550g giá sống mỗi ngày, do có thể có cả chất độc trong giá sống (‘Salads For Small Gardens’, Hamlyn 1995).

Gan lợn xào giá là món khoái khẩu của không ít người, nhưng thực ra không nên kết hợp chúng với nhau. Nếu xào lẫn hoặc ăn hai thứ cùng lúc, chất đồng trong gan sẽ khiến vitamin C trong giá bị ôxy hóa, gây mất chất bổ.

Khi nấu giá đỗ tốt nhất bạn nên cho thêm một chút giấm ăn, như vậy có thể khiến cho porotein ngưng kết nhanh, vừa duy trì mỹ quan của từng sợi giá lại có thể giữ lại được chất dinh dưỡng tốt. Đồng thời khi chế biến, bạn nên để chảo nóng và nấu nhanh tay để không làm mất đi chất vitamin C có trong giá đỗ.

Bảo Thanh tổng hợp
Amthuc365.vn