Khế ngọt tình huynh đệ

Lên ba tuổi tôi suốt ngày ngân nga lời bài hát “Quả gì mà chua chua thế?/Xin thưa rằng quả khế. Ăn vào thì chắc là chua?/ Vâng vâng, chua thì để nấu canh cua…”. Lớn lên một chút, tôi lại được biết đến vị ngọt ngào, nồng thắm của những chùm khế ngọt qua câu chuyện cổ tích và những lời ru ngọt ngào “quê hương là chùm khế ngọt…”

>>Thu về - Mùa trái ngọt

>>Ngọt bùi xôi cốm gọi mùa thu về

>>Chuối ngự Đại Hoàng

Khế ngọt khi chín có màu vàng dịu dàng như chút nắng thu...Ảnh: vnthuquan.net

Thật đặc biệt là cùng một loại trái cây nhưng lại có hai giống: chua và ngọt. Hồng cũng là loại trái cây có hai loại khác nhau, hồng đỏ mềm, hồng ngâm giòn, nhưng cả hai loại hồng đó đều có chung vị ngọt dù mỗi loại hồng có hương khác nhau. Khế thì khác, không khác nhau về màu sắc quả, hai vị này hoàn toàn khác nhau nếu không muốn nói là trái ngược nhau. Mùa thu đến cũng là mùa của khế ngọt. Dường như tiết trời nhẹ nhàng, mát mẻ cùng những cơn gió man mác khiến cho cây trái tốt tươi và thêm ngọt ngào. Quả là không sai khi nói mùa thu là mùa trái ngọt.

Ảnh: voquanwordpress.com

Nhà nào trồng khế hay yêu thích loại quả này rất dễ phân biệt được đâu là khế ngọt đâu là khế chua chỉ qua hình dáng bên ngoài. Khế ngọt thường có múi to và mọng nước hơn. Từ những đài hoa tím biếc rồi đậu thành những chùm quả ngọt sai lúc lỉu. Quả to dần, da căng mọng, bóng bảy như lụa khiến lũ trẻ thòm thèm. Thòm thèm là thế nhưng khi ngắt xuống lại tiếc chẳng dám ăn, chỉ ngắm nhìn chùm khế mọng nước còn vương nhành lá xanh đã thấy thích thú rồi. Không vàng rực rỡ như những tia nắng mùa hạ, khế ngọt khi chín có màu vàng dịu dàng như chút nắng thu.

Không giống như loại quả khác khi chín là mềm rục ra, quả khế căng ứa nước mà khi ăn vẫn có cảm giác giòn giòn. Vị ngọt của khế không giống như các loại quả khác, không ngọt lừ, ngọt sắc mà lại thanh thanh, dịu nhẹ. Trời chớm thu khi những cơn nắng mùa hè còn sót lại nhưng đủ làm người ta thấy khát, khế ngọt như một món quà làm lòng người dịu xuống, sảng khoái vô cùng.

Khi vị ngọt ngào của khế tan trong miệng, chợt thấy vị hăng hăng, bùi bùi rất thú vị của hạt khế. Không quá nhiều hạt làm người ăn khó chịu, mỗi múi khế chỉ bao bọc trong đó khoảng 2, 3 hạt màu nâu sẫm, cắn vào thấy sần sật đủ để lại dư vị cho người thưởng thức.

Khế bao tử...Ảnh: myopera.com

Có người còn thích ăn khế ngọt khi khế đang còn xanh non, lúc ấy tuy khế chưa có nhiều nước nhưng lại có vị ngọt mát rất đặc trưng. Giòn tan và hơi chát một chút, chính vì thế mà người ta thích chấm muối ớt cho thêm đậm đà. Vẫn ngọt đấy nhưng có thêm vị mặn, cay để xuýt xoa nơi đầu lưỡi mới thấy thú. Món này được lũ trẻ con rất khoái, chúng thường gọi những quả khế ngọt còn xanh non với cái tên hài hước là “khế bao tử”.

Mứt khế trông thật hấp dẫn... Ảnh: geocities.com

Ô mai khế... Ảnh: vnthuquan.net

Cũng như các loại trái cây khác, khế ngọt cũng là nguyên liệu để chế biến nên rất nhiều món quà ưa thích cho tuổi ô mai như: khế non chấm muối ớt, khế dầm, khế xào, ô mai, mứt khế đậm đà hương vị. Không chỉ thế khế ngọt còn góp mặt trong mâm cỗ đêm Rằm Trung thu. Khế thân thuộc, giản dị và man mác chất quê hương không thể nào lẫn. Trong muôn vàn thứ quả nước ta, chỉ có khế ngọt mới vinh dự được là loại quả được do giá trị bằng vàng. Quý giá là thế nên khế ngọt gắn liền với tấm chân tình còn quý hơn vàng của con người. Người ta nhắc đến thứ quả này như nhắc đến tình nghĩa thắm thiết của anh em trong gia đình.