lady và woman

Trước giải phóng, mẹ tôi cũng có dáng vẻ một qúy bà lắm. Thậm chí vào thời gian đầu mới giải phóng, lúc được mời đi họp phụ nữ ở phường, mẹ còn cẩn thận đeo thêm nữ trang cho trang trọng; chắc không phải để khoe, mà vì ít khi được mời đi họp và cần ra ngoài. Sau hôm ấy, tôi nghe mấy người trong xóm xầm xì: “Trời ơi, đúng là nhà giàu, đi họp mà đeo hột xoàn kìa!”

Sau đó, thành phố lâm vào tình trạng khó khăn chung, mọi người bắt đầu quen với cụm từ “bán đồ nhà” để có cái ăn và gia đình tôi cũng không là ngoại lệ. Vốn đông người, miệng ăn núi lở, chỉ một vài năm trôi qua mà tóc cha tôi bạc đi rất nhanh, còn mẹ vẫn lặng lẽ chăm lo chuyện bếp núc cho cả nhà.

Một ngày kia, khi gia đình gần như kiệt quệ, mẹ bàn: “Hay để mẹ ra ngoài buôn bán thử?”. Mọi người đều buồn cười, vì mẹ tôi vốn ít khi ra khỏi nhà, chuyện tiền bạc trước đó đều do một tay cha tôi xoay sở. “Thế mẹ định bán gì?” - chúng tôi hỏi. Mẹ cười bảo: “Bún măng vịt! Mẹ thích ăn món này, biết đâu cũng có nhiều người thích như mẹ, mẹ sẽ đắt hàng và nuôi được cả nhà?”

Mẹ cắn răng bán đi chỉ vàng cuối cùng để mua sắm nồi niêu, chén bát và… một quang gánh. Những ai đã từng biết mẹ tôi chắc chẳng bao giờ nghĩ đến có ngày bà trở thành một phụ nữ ngồi bán bún măng vịt bên vệ đường, thầm mong có đủ lãi để nuôi cả nhà.

Điều không may là món bún măng vịt ngon lành mẹ thường nấu cho cả nhà và rất được khen lại không đắt hàng như mong đợi. Kết quả là… mất bay chỉ vàng cuối cùng mẹ dành dụm bấy lâu. Mẹ tiu nghỉu dẹp gánh hàng sau mấy ngày cố gắng ngồi bán từ sáng đến quá trưa..

Tôi vẫn còn thích ăn bún măng vịt; nhưng sau này, mỗi khi bưng bát bún lên trong lòng tự nhiên thấy nghẹn ngào nhớ mẹ - một “quý bà” vì tình yêu gia đình đã tự nguyện trở thành người phụ nữ lam lũ ngồi bán bún bên vệ đường.