Xá pấu cầu kè - Món ngon của vùng Tây Nam Bộ

Xá pấu Cầu Kè- Trà Vinh

Năm 1945 ông Lào Sa từ Triều Châu (Trung Quốc) đến Cầu Kè (Trà Vinh) lập nghiệp, sinh sống bằng nghề làm xá pấu. Xá pấu của ông có mùi thơm, ngon không mặn chát, giòn, càng để lâu càng ngon. Từ đó, xá pấu của ông có thương hiệu “Chệt Sa”. Sau này, khi người con dâu kế tục nghề làm xá pấu, bà con địa phương gọi tên thành “xá pấu bà Da”.

Để có một ký xá pấu ngon nức tiếng như vậy, bà Da phải cần tới 10 ký củ cải trắng. Củ cải đất giồng “khát nước” nên suôn, chắc thịt, ít bị sâu. Phơi củ cải heo héo, cho vô khạp da bò.

Bí quyết làm xá pấu của bà Da là cứ một lớp củ cải thì phủ lớp muối. Sau 2 - 3 ngày phơi nắng, giở nắp khạp lấy cải ra, bỏ nước rồi muối lại theo cách trên nhưng với lượng muối ít hơn. Đến ngày thứ 6, thứ 7 thì dằn cứng cải trong khạp (đã phơi nắng thật khô, để nguội), phủ muối hột kín mặt, trét xi măng hoặc đất sét cho thêm kín. Hai tháng sau có xá pấu ăn được, mặn vừa, ngọt, giòn và thơm.

Xá pấu Cầu Kè được chế biến thành nhiều món ngon. Đơn giản thì trộn giấm đường ăn cháo trắng. Bằm chiên hột vịt ăn cơm cũng hấp dẫn. Để tăng thêm khẩu vị, người ta xào xá pấu với thịt ba rọi. Để ăn lâu ngày, trộn xá pấu với đường, tỏi, ớt bằm (như trộn dưa mắm), khi nào ăn lấy một ít nặn chanh.

Trộn xá pấu với tép và thịt luộc, rắc rau thơm, đậu phộng sẽ có món gỏi xá pấu đưa cay không có gì bằng. Công phu một chút thì chẻ củ xá pấu làm sáu, ngâm nước lạnh một buổi cho nở thật to. Sau đó, vắt xá pấu thật ráo nước, phơi nắng heo héo, sắp vô keo với khá nhiều lát tỏi và ớt hiểm chẻ sợi. Nấu nồi nước giấm, đường, muối (nêm vừa ăn) sôi, để nguội, đổ vô keo xá pấu. Buổi trưa làm, buổi chiều đã có những sợi xá pấu ngọt mặn, giòn chua, thơm lạ miệng.

Xá pấu Ngọt Vĩnh Châu – Sóc Trăng

Là loại đặc sản được du khách và người dân địa phương rất ưa chuộng. Với ưu thế về thổ nhưỡng và kinh nghiệm sản xuất, gần đây nhiều hộ gia đình ở huyện Vĩnh Châu đã mạnh dạn đầu tư chế biến Xá pấu ngọt.

Cách chế biến Xá pấu ngọt cũng rất đơn giản. Người dân lựa củ cải trắng tròn dài đều, đem cắt độ 8 phân rồi chẻ mỏng thành sợi dài, ướp muối, phơi độ 2 – 3 nắng là vừa. Sau đó, đem trộn với đường cát, theo tỷ lệ thích hợp, ủ lại vài ngày cho đường ngấm vào từng sợi Xá pấu. Ngoài ra, để tăng thêm hương vị của Xá pấu ngọt, người dân có thể ướp thêm một số loại như củ gừng, củ riềng, giấm, tỏi, ớt hoặc xì dầu ngon,…

Xá pấu ngọt là món ăn rất quen thuộc và được thực khách dùng kèm với cháo trắng, khi ăn cảm giác giòn, mặn ngọt vừa phải, hơi cay nồng thơm mùi củ cải trắng,... làm cho người thưởng thức cảm ngon miệng.

Hiện nay, Xá pấu ngọt được bán tại các điểm du lịch như: ở chùa Dơi, chùa Chén Kiểu và chợ Trung tâm thành phố Sóc Trăng,…

Sưu tầm