Bánh ướt, món lỡ bữa bình dân

Muốn nhanh gọn có thể ăn bánh ướt trần, nghĩa là bánh ướt không nhân, ăn với nước mắm ớt chanh tỏi, gọn nhẹ và ít tiền. Muốn ngon hơn, lạ hơn, có thể sáng tạo, chế thêm những món bánh ướt khác như: bánh ướt tôm chấy, bánh ướt thịt nướng, bánh ướt thịt heo…

Bánh ướt tôm chấy

Bánh ướt là thứ cơ bản phải có, nên tôm chấy mới chính là thứ làm thăng hoa món ăn này.

Để làm tôm chấy, cần chọn mua tôm tươi để khi chấy, tôm sẽ có màu đỏ hồng bắt mắt.

Rửa sạch tôm để ráo nước, cho vào xoong thêm một tí nước và muối hấp chín, lột vỏ, giã nhuyễn.

Đổ vài muỗng dầu ăn vào xoong, dầu sôi cho hành giã nhỏ phi cho thơm, đổ tôm đã giã nhuyễn vào nêm thêm tiêu muối, bột ngọt, xào cho thấm, riu riu lửa cho vừa khô là được.

Lột bánh ướt ra từng cái một, rải tôm chấy ở giữa và cuốn lại, muốn đẹp mắt thì xếp hai đầu bánh cho gọn, sắp ra dĩa.

Bánh ướt tôm chấy ăn với nước mắm chanh tỏi. Pha nước mắm để ăn với bánh ướt này cũng là một nghệ thuật để làm sao vừa chấm bánh ăn vừa húp nước mắm sùm sụp mới là đúng điệu. Thường lúc nấu tôm để chấy, tôm sôi một lát thì lấy bớt một ít nước tôm hòa với nước mắm sẽ có vị ngọt thanh thanh nơi đầu lưỡi.

Người ăn sành điệu là người biết thủng tha thủng thỉnh gắp từng cuốn bánh ướt, khẽ khàng chấm và nhẩn nha nhai… kéo dài thời gian thưởng thức càng lâu càng thêm thú vị.

Trong các quán bán bánh hay các gánh bán bánh rong mỗi chiều của Huế, bánh bèo, nậm, lọc, bánh ướt tôm chấy thường chung sống với nhau trong một gia đình bánh, như chị - em vậy.

Bánh ướt thịt nướng

Trong tiệm hay ở một gánh bánh hàng rong, món bánh ướt thịt nướng thường tồn tại song hành với bún thịt nướng. Phải chăng do nguyên vật liệu và cách nêm gia vị như nhau, chỉ khác nhau ở chỗ một bên là bánh, bên kia là bún.

Cách làm bánh ướt thịt nướng cũng như bánh ướt tôm chấy. Mua ổ bánh ướt về lột ra từng cái, bỏ thịt nướng vào giữa bánh, nhớ đừng quên thêm vài lá rau thơm, xếp hai đầu vào cho gọn rồi cuốn bánh tròn lại sắp ra dĩa.

Thịt nướng là khâu vô cùng quan trọng, quyết định chất lượng của món ăn này. Cần hết sức chu đáo khi chế biến thịt nướng: thịt bò lóc sạch bạc nhạc, thịt heo ba chỉ xắt lát thật mỏng, ướp với sả, hành tỏi giã nhỏ, mè chà sạch vỏ rang chín, tiêu, muối, đường, nước mắm và một tí ti ruốc. Để một lát cho thịt ngấm gia vị, lấy gắp tre gắp thịt lại, nướng trên than, khi từ xa đã được nghe thoang thoảng mùi hương hấp dẫn do mỡ từ miếng thịt nướng chảy xuống bếp lửa hồng kêu xèo xèo là thịt đã như ý.

Bánh ướt thịt nướng ăn với nước tương. Dân gian có câu: “Nước mắm không ngon, con bà hết khéo”. Nước tương cũng vậy. Nước tương hơi mặn, hơi ngọt, hơi đặc, hơi lỏng… đều làm mất ngon.

Cách làm nước tương không cầu kỳ, song phải tỉ mỉ: gan heo bằm nhỏ, tỏi giã nhỏ, mè rang chín. Cho vài muỗng dầu ăn vào chảo bắc lên bếp, dầu sôi cho tỏi vào, rồi đổ tương (có bán sẵn ở chợ), gan, mè, đường… để sôi một lát cho thấm nhấc xuống là ăn được.

Hiện nay ở Huế có rất nhiều quán bán bánh ướt thịt nướng, song nổi tiếng vẫn là những quán ở Kim Long. Đi thăm chùa Thiên Mụ về, ghé vào ăn vài dĩa bánh ướt thịt nướng là đủ trọn niềm vui của một ngày rong chơi.

Bánh ướt thịt heo

Đây là món bánh có vẻ rất cầu kỳ nhưng xem ra khâu chuẩn bị lại đơn giản nhất. Bánh ướt lột ra từng cái, sắp vào dĩa, thịt heo luộc chín, xắt lát mỏng, rau sống chủ yếu là vả, chuối chát, rau thơm, xà lách, diếp cá.

Bánh ướt thịt heo ăn chung với nước mắm ớt chanh tỏi. Gắp một miếng bánh, một lát thịt, một ít rau sống chấm nước mắm… là ăn ngon lành, hết cái thứ nhất sang cái thứ hai… cho đến khi no bụng nhưng chắc chắn là vẫn còn thèm ăn.

Tiểu Kiều

Muôn vị bánh ướt (bài 2): Cuốn bánh ướt tôm chua