Hà Nội Bình Dị Qua Những Món Ăn Đường Phố

Đến với Hà Nội một buổi chiều tà, Mark đã thật may mắn khi tìm được cho mình một khoảng Hà Thành rất sâu sắc: “Những ngày đầu đông hơi se buốt ở nơi đây càng làm tôi ấn tượng hơn với hình ảnh người phụ nữ bên chảo dầu nóng bỏng mà tôi vẫn nhìn thấy hàng ngày trên con đường đi bộ thong dong của mình. Cô ấy dường như đã quá quen với gã nước ngoài to lớn luôn yêu thích món bánh của mình đến mức tôi luôn được “thưởng” một nụ cười hay cái gật đầu trìu mến mỗi khi tiến đến gần nơi cô.” Khi đến với Việt Nam chúng mình, một trong những điều khiến nhiều người nước ngoài trở nên thích và yêu đất nước hình chữ S chính là bởi sự thân thiện của những con người lao động bình dị.

“Nhờ có nụ cười đó của cô bán hàng, tôi đã thích lại càng yêu hơn các thứ bánh rán vàng ươm xuất hiện xung quanh cô, nào là bánh ngô, bánh khoai, bánh chuối…tất cả đều ngoan ngoãn trong chiếc chảo dầu. Trước khi đó, cô bán hàng đã sẵn sàng cắt vụn những miếng khoai, tách nhỏ các hạt ngô và cả những lát chuối rồi nhúng ngập chúng trong một hỗn hợp dung dịch sệt sệt được gọi là bột nhão. Những chiếc bánh chuối trông như miếng cá chiên và những chiếc bánh khoai như chiếc lưới được làm từ khoai chiên đều được xếp trật tự trên một chiếc giá đặt ngang chảo dầu để ráo dầu và chờ đợi sự chú ý của thực khách đi qua. Tất nhiên, trong số những kẻ bị hút hồn bởi chiếc bánh vàng ươm đáng yêu đó có tôi – người luôn nhanh tay giúp cô bán hàng thân thiện xé những mẩu giấy báo và sẵn sàng gia tăng thêm ít cân nặng cho thân người phì nhiêu của mình bởi những chiếc bánh thơm nức kia.”

Nếu như bạn là người yêu Hà Nội, chắc chắn bạn sẽ không thể không yêu một Hà Nội với những tiếng rao lanh lảnh của các bà, các chị với gánh hàng trên tay, tất tả dọc ngang khắp con phố, ngõ hẻm những ngày đông gió rét. Bạn nhất định sẽ nhớ và yêu một Hà Nội như vậy bởi ngay một người đến từ mảnh đất xa xôi như Mark cũng đã “rưng rưng” khi nhớ về “trong cái không gian se se của một ngày đông, tôi vẫn thấy họ - những con người lao động đầy vất vả tất tả với những chiếc giỏ bánh mỳ nặng nề trên đầu hay những bắp ngô nếp nóng hổi trong chiếc thùng nhôm đong đầy trên đôi vai nhỏ bé.” Nhưng không chỉ nhớ về mùa đông Hà Nội, mà Mark còn nhớ hơn “mùi thơm cuốn hút đến kì lạ của những củ sắn trắng ngà xếp đầy khắp trong một chiếc nồi nhôm khổng lồ. Giữa hơi thở thả khói, bạn như đồng cảm với sợi khói nghi ngút tỏa lên từ cả chiếc nồi. Những củ sắn được luộc chín, rắc đầy dừa thái sợi và khi ăn, bạn phải thưởng thức nó cùng với một ít muối vừng. Người ta thường nói sắn là món ăn độc hại và không tốt cho sức khỏe, đó là lý thuyết của các nước phương Tây. Nhưng đến với Việt Nam, bạn phải biết đến sắn, không chỉ bởi bạn sẽ luôn bắt gặp những chiếc xe đẩy với hương thơm tỏa khói của sắn mà còn bởi đó chính là món ăn đã nuôi sống những người chiến sĩ cách mạng trong cả hai cuộc chiến tranh Pháp và Mỹ, hay anh bạn người Việt của tôi, anh ta gọi sắn là món-ăn-của-độc-lập .”

Khác với hơi ấm tỏa ra của sắn hay chiếc bánh chuối vàng ươm cuốn hút, bánh rán – thứ đồ ăn được xem là bình dân bậc nhất ở đất Hà Thành – lại thu hút Mark bởi chính giá thành gây “shock” của nó “Chỉ có 1.000vnd, chỉ 1.000 cho một quả bóng được làm từ bột mỳ thơm và giòn (Đúng ra phải là bột gạo chứ nhỉ? Anh này không biết rùi...). Một chiếc bánh rán với vỏ ngoài có màu nâu độc đáo lấm chấm những hạt vừng đầy thu hút mà tôi nghĩ người ta dùng nó để kí hiệu cho hai loại bánh rán khác nhau ở nơi đây. Bánh rán ngọt thì có nhân ngọt (một lẽ tất nhiên rồi) với hỗn hợp gồm đậu xanh bỏ vỏ xay nhuyễn và dừa thái nhỏ. Còn bánh rán mặn thì có lớp nhân đầy bí ẩn bên trong, tôi chỉ có thể nhận thấy một số nguyên liệu như thịt lợn xay và mộc nhĩ, tất nhiên, bạn sẽ không thấy xuất hiện vừng trên lớp vỏ ngoài của bánh rán mặn”.

Ngoài ra, Mark còn thưởng thức nhiều món ăn khác từ những quán ăn bình dân nơi lề đường của đất Hà Thành, nào là “những chiếc bánh cuốn được làm từ bột gạo tráng mỏng như dải băng trắng muốt điểm lấm tấm chút thịt băm với mộc nhĩ xay nhỏ mà bạn chỉ có thể thấy được cái ngon của nó khi có sự cộng tác hữu dụng của những lá bạc hà, hẹ tây (oái... sao lại là hẹ tây??? ) và bát nước chấm với chả dành riêng cho nó”, nào là “thứ caramen có cái vẻ hào nhoáng của hình thức, giống như một tòa nhà màu nâu trong trong như thủy tinh, một chút nước đen đen được làm từ đường đun chảy sóng sánh như mặt hồ”, rồi còn nhiều, nhiều món ăn bình dị khác nữa đã được Mark tìm tòi và cảm nhận.