Sữa

Giá trị dinh dưỡng

Sữa là một chất lỏng màu trắng đục được tạo ra bởi loài cái động vật có vú (bao gồm cả động vật đơn huyệt). Khả năng tạo ra sữa là một trong những đặc điểm phân định động vật có vú. Sữa được tạo ra làm nguồn dinh dưỡng ban đầu cho các con sơ sinh ăn trước khi chúng có thể tiêu hóa các loại thực phẩm khác. Sữa được tiết ra ban đầu gọi là sữa non có chứa các kháng thể từ mẹ để cung cấp cho con non, do đó sữa non giúp con non giảm nguy cơ bị nhiễm một số bệnh. Vú của con cái của động vật có vú là một phần của cấu trúc thân thể cơ bản của động vật có vú. Sự tiết sữa chỉ diễn ra trong một số trường hợp hiếm hoi, về mặt tự nhiên và nhân tạo.

Thành phần chính xác của sữa tươi khác nhau giữa các loài nhưng sữa lại chứa số lượng đáng chất chủ yếu như: chất béo no, protein và canxi cũng như vitamin C.

Công dụng

Tác dụng của sữa tươi đối với sức khỏe:

Giảm các bệnh về tim mạch: Mỗi ngày uống khoảng 1/2 lít sữa tươi sẽ làm giảm từ 15 đến 20% nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch vì trong sữa tươi có chứa hàm lượng lớn các protein có tác dụng làm giảm huyết áp và tăng cường hoạt động của các mạch máu và tim.

Làm chắc răng: Thành phần canxi có trong sữa tươi là thứ rất cần thiết cho răng phát triển. Uống sữa tươi không chỉ giúp răng bạn chắc khỏe mà còn giúp bạn ngăn ngừa sâu răng và viêm răng rất tốt.

Giúp ngủ ngon và sâu giấc: Nếu bị mất ngủ, khó ngủ hoặc ngủ không sâu giấc thường xuyên thì trước khi đi ngủ bạn nên uống 1 ly sữa tươi nóng. Thành phần axit amin Trytophan trong sữa tươi sẽ tạo ra các chất kích thích giấc ngủ là serotonin và metatonin sẽ giúp bạn đi vào giấc ngủ nhanh chóng đồng thời giúp bạn ngủ sâu và ngon giấc hơn.

Tăng khả năng hấp thụ các dưỡng chất khác cho cơ thể: Tác dụng của sữa tươi này cực kỳ tốt với trẻ nhỏ đặc biệt với những trẻ chậm lớn. Thành phần photpho có trong sữa tươi sẽ kích thích các cơ quan hoạt động trao đổi chất để hấp thụ được hoàn thiện và đầy đủ các dưỡng chất của các loại thực phẩm đã tiêu thụ.

Giúp xương chắc khỏe: Canxi và vitamin D là 2 thành phần dưỡng chất quan trọng của sữa tươi để giúp hệ xương phát triển khỏe mạnh ở trẻ nhỏ và làm giảm nguy cơ bị loãng xương ở người già. Không những thế ở những độ tuổi dậy thì đang phát triển thì sữa tươi còn giúp tăng trưởng chiều cao tốt cho cả nam và nữ.

Giảm căng thẳng mệt mỏi: Nếu làm việc công sở thì 1 ly sữa tươi ấm trước khi bắt đầu công việc hoặc sau khi kết thúc công việc sẽ giúp cơ thể bạn dần được phục hồi và tái tạo lại năng lượng, các cơ được thư giãn và đầu óc sẽ minh mẫn hơn.

Giảm cân: Nhiều người nghĩ rằng cứ uống sữa sẽ bị béo nhưng suy nghĩ này hoàn toàn sai lầm với sữa tươi. Theo chứng minh của các nhà khoa học thì sữa tươi sẽ hỗ trợ kiểm soát năng lượng cho cơ thể, giảm cảm giác thèm ăn vặt đặc biệt là vào ban đêm nên uống sữa tươi hằng ngày bạn sẽ khỏe mạnh và có thân hình lý tưởng hơn.

Tác dụng của sữa tươi trong làm đẹp:

Tẩy trang: Nếu bạn đang sở hữu một làn da nhạy cảm thì khi cần tẩy trang bạn nên sử dụng sữa tươi vì sữa tươi không gây kích ứng da và bảo vệ làn da của bạn. Cách tẩy trang bằng sữa tươi rất đơn như sau: Lau mặt sạch rồi bôi 1 ít sữa lên mặt, massage nhẹ nhàng rồi rửa lại bằng sữa rửa mặt và lau khô bằng khăn mềm. Lúc này bạn sẽ thấy da mặt bạn mịn màng hơn rất nhiều.

Dưỡng ẩm và làm trắng da: Sữa tươi có tác dụng gì? Sữa tươi có thể dùng để tắm hoặc làm mặt nạ da mặt. Nếu dùng để tắm thì bạn có thể dùng 1 lít sữa tươi cho vào bồn tắm với nước rồi ngâm mình khoảng 15 phút, còn nếu dùng làm mặt nạ thì bạn có thể trộn với bột yến mạch sau đó đắp. Làn da của bạn sẽ được cải thiện nếu sử dụng sữa tươi để làm đẹp, tuy nhiên với phương pháp tắm cho toàn thân thì lượng sữa sử dụng nhiều, chắc chắn sẽ tốn kém nên bạn cần cân nhắc trước khi sử dụng nhé.

Hỗ trợ chữa da cháy nắng: Sau khi đi biển hoặc du lịch vào mùa nắng nóng thì làn da bạn chắc chắn sẽ bị tổn thương biểu hiện dễ nhìn thấy nhất đó là da bị xạm đi. Sữa tươi sẽ cứu cánh bạn giúp bạn lấy lại làn da đẹp vốn có một cách đơn giản như sau: Rửa sạch vùng da bị xạm rồi dùng khăn sạch thấm sữa tươi không đường lên vùng da đó, để khoảng 15 phút rồi rửa lại bằng nước sạch.

Cách chọn

Khi mua các loại sữa đóng hộp, đóng gói..., bạn cần chú ý đến thời gian sản xuất hay hạn sử dụng (hãy chọn sữa có hạn sử dụng càng dài càng tốt). Ngoài ra cũng cần xem kỹ để đảm bảo hộp sữa còn nguyên vẹn, không bị méo mó, không phồng, gỉ, hoặc vết lõm, thủng lỗ. Phải chọn những cửa hàng bày bán sữa ở nơi thoáng mát, không bày trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời. Sữa hộp, dù có lớp áo chắc chắn, chịu lực tốt, có lớp nilông bọc bên ngoài, vi khuẩn khó xâm nhập... nhưng nếu đem phơi nắng vài ngày thì hoàn toàn có thể bị biến chất.
Sữa chứa trong bịch giấy thì càng dễ hỏng hơn nữa. Vì vậy nếu đại lý bán bảo quản không tốt như đặt sữa bên ngoài hay trong nhà nhưng bị nắng trực tiếp chiếu vào; đặt quá nhiều thùng sữa chồng lên nhau hay nhiều thùng sản phẩm khác chồng lên thùng sữa; vỏ hộp, vỏ thùng sữa có dấu vết xây xát, móp méo... thì không nên mua. Ngoài ra, cũng không nên mua sữa chua nếu nó không được bảo quản trong tủ lạnh. Bởi loại sữa này cần được bảo quản liên tục ở nhiệt độ 4 - 6 độ C mới đảm bảo giữ được chất lượng sản phẩm. Khi mua về mở hộp ra hoặc sau khi pha sữa, nếu thấy sữa bị đóng cục, có màu hay mùi khác lạ thì không nên dùng.

Bảo quản

Bảo quản sữa trong ngăn mát tủ lạnh và ở chỗ tối nhất có thể. Hương vị của sữa có thể bị ảnh hưởng bởi ánh sáng trực tiếp.
Bạn cần đậy thật chặt nắp lọ sữa mỗi khi dùng xong, bởi sữa rất dễ bị nhiễm khuẩn.
Cấp đông không làm giảm chất lượng của sữa nhưng việc này sẽ ảnh hưởng đến độ sánh của sữa. Sữa sau khi cấp đông sẽ loãng hơn sữa thường.

Lưu ý khi sử dụng

Sữa đã bắt đầu bị chua sẽ không tốt cho bạn khi uống liền, nhưng vẫn có thể được sử dụng trong các công thức làm bánh.

Nếu một công thức làm bánh yêu cầu bạn bơ sữa (buttermilk) mà bạn chỉ có sữa tươi trong tủ lạnh, hãy thay thế kem chua bằng cách thêm 1 thìa canh nước chanh hoặc dấm trắng vào 240ml sữa tươi và để trong 10 phút.

Nếu muốn đun nóng sữa tươi, bạn không nên đun trực tiếp trên bếp mà nên đun cách thủy. Nếu không thể đun cách thủy, bạn nên tráng qua nồi bằng một lượt nước đá trước khi đổ sữa vào đun. Việc này giúp bạn không làm sữa bị đọng ở đáy nồi và cháy khét. Sữa rất dễ bị đọng và cháy khét bởi các protein thường chìm xuống và dính và đáy nồi khi sữa được làm nóng.

Để sữa không bị trào khi đun sôi, bạn chỉ việc đơn giản là quét một lớp bơ lên viền thành nồi.

Một khi sữa đã bị cháy khét, bạn không có cách nào để cứu vãn được hương vị của nó.

Để sữa đã đun nóng không bị một lớp màng trên bề mặt, bạn có thể hoặc là đậy kín sữa sau khi đun, hoặc khuấy nồi sữa để cho bọt nổi lên.

Sữa sẽ bị vón cục nếu bạn cho chúng vào các đồ ăn có nhiều acid như cà chua, các loại quả họ cam quýt hoặc rượu vang.